Let's Discuss,My Beretta Is Ready!

 İngilizce öğrenmeye ilk başladığım zamanlarda,"Oxford University Press NewHeadway" serisi kitaplarında,"Let's discuss this topic in the classroom!"(Bu konuyu sınıfta tartışalım!) gibi ders cümleleri geçerdi.İşte o zamanlar bile,bu Discuss-Tartışmak fiili beni gülümsetirdi.Çünkü "onların" kültürüyle,benim kültürümün arasında,bu fiil daha farklı anlamlar içeriyordu.

Gazetelerde hep okuruz,"Esnafla Müşteri arasında tartışma çıktı,Esnafın oğlu da müdahale edince kan aktı=2 Ölü" gibi haberler bu ülkede sıradan Ad(l)i Vakadır.Bunu da herkes iyi bildiği için,Mesela Bir sosyal ortamda,sesler biraz yükselince,varsa Abiler,"Tamam Gençler,Tartışmayın!" diye müdahale ederler.Bu yazıyı okuyan bir Yabancı varsa,eminim şaşıracaktır=Tartışmanın nesi kötü olabilir ki?

Ben bunu Hollanda'da yaşayan bir Türk gencinden okumuştum.5-10 genç parkta bir araya gelir,çok yüksek sesle olmasa da aralarında söz dalaşı yapar,bağırıp çağırmasalar da birbirlerine hakaret ederler,belki bazen de küfrederler,sonra da sessizce dağılırlarmış,Adeta stres atarlarmış!Ben Aynısının Esenyurt'ta,Adana'da,Gültepe'de olabileceğini hayal bile edemiyorum!Gençler zaten "Dolu" gelir,eminim hemen "Kelebek"ler,Sustalılar,Beretta'lar konuşmaya başlardı!

Konuyu dağıtmadan açıklayayım,ama "Efendim bizde Tartışma Kültürü yok!" gibi,zaten hep duyduğunuz klişelere başvurmadan bunun nedenlerine inerek kısaca açıklamayı deneyeyim.

1.Kısasa kısas kültürü.Sarhoşken birine küfredersin,o da altında kalmaz,intikamını alır.Dilin kemiği yoktur,bir Tartışma-Ağız dalaşı-Kavga anında ağzından kötü bir şey çıkar,karşındaki de şiddete başvurmayı kendince haklı görür vb.

2.Gurur.Bir Sinir Hastası kadar bol,her türlü Taşikardi,kalp-damar-anjiyo destekli gurur ve sanki Dünyanın en önemli insanıymışsın gibi yaşanan "Ali Rıza Bey Onuru"!

3.Benim şerefime kimse leke süremez,Ben adamın alnını karışlarım tarzı,Sanki Kurtlar Konseyi'nde Baron'muşsun gibi edinilen Akıl Hastalığı Mentalitesi.

4.Sabırsızlık,Yenme duygusu,Güç gösterisi,Şan,Ün,Şeref,Namus,Haysiyet gibi kültürel özellikler.(Gelip geçmiş ve gelip geçecek milyarlarca insandan birisin,biri sana Trafik sıkışıklığında küfretse ne olur?Kendini ne sanıyorsun,Sezar mı,Kayzer mi,Şah mı,Çar mı?)

5.Karşıt Fikirlerin değil,Karşıt Dünyaların Savaşı! Karşısındakine fikrini kabul ettirmeyi "Tartışma" sanma!

6.Durmasını bilmemek,Vur deyince öldürmek,Kara Cehalet,Eğitimsizlik gibi Kültürel Özellikler.Vs.vs.

Yarım yüz yıl önce bile,Türkiye'deki Liselerde,Üniversitelerde "Münazara"lar düzenlenirdi,ama bu,elbette,Discuss fiilinden çok daha farklı bir anlam ifade ederdi.O zamanlarda bile biri konuşur,sanki "Ana Britannica'dan ezberlemiş gibi,kitap okur gibi" anlatır,karşısındaki de aval aval dinler,konuşma sırasının gelmesini beklerdi,yani Fikirler çarpışmazdı,bugünün deyimiyle bir "Brain Storm" yaşanmazdı.Hoş,bugün o bile yok!Ben Ankara Gazi'de "Gelin Dostlar,şu PKK konusunu,Komünizm,İslam,Alevilik,Ülkücülük konusunu,Cafe'yi,izin alıp kapatalım,orada dosdoğru bir tartışalım!" diyebilecek,çıkarsa da,buna taraftar bulabilecek birileri olduğunu sanmıyorum.Ben Üniversitedeyken bile "Fikir Klüpleri" ne işe yarar,buradan bir "Fikir-İdea-Apriori-Aposteriori" çıkar mı,bunu bile anlamazdım.

Meramım,Daha önce söylediğim gibi,Tartışmayı bilmiyoruz klişesini hiç kullanmak istemezdim,ama gerçekten bilmiyoruz!Bizim yaptığımız,Hodja'ların huzurunda olsa olsa,"Münazara",ki o da Dostlar alışverişte görsün mantığıyla kurgulanmış Müfredat Zorunluluğu.Sözlüklere baktım,araştırdım,bu fiil için aynı zamanda,"Münakaşa Etmek" açıklaması geçerli.Biz de Toplumsal Hayatımızda,Mesela,Karı Koca ilişkilerinde,bu fiili "Ben seninle bu konuyu tartışmak istemiyorum-Münakaşayı kes,Evde görüşürüz" anlamlarında kullanıyoruz. Yani ya bu fiil bize uymuyor,yeniden bir Türkçe karşılık türetmeliyiz,ya da "Medeniyet" bize uymuyor!

Ne yazık ki durum bu!